Hành tinh của chúng ta đang phải đối mặt với một vấn đề nghiêm trọng: tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng trầm trọng, đặc biệt là tại Việt Nam, nơi căn bệnh này có diễn biến phức tạp. Tác động tiêu cực của ô nhiễm không chỉ làm suy thoái tự nhiên mà còn đe dọa trực tiếp đến sức khỏe con người. Trong bối cảnh đó, việc trồng và bảo vệ cây xanh trở thành một hành động thiết thực, như một liều thuốc xoa dịu Trái Đất, mang lại vô số lợi ích của cây xanh đối với môi trường sống xung quanh chúng ta.
Tuy nhiên, theo Cục Hạ tầng kỹ thuật (Bộ Xây dựng), tỷ lệ cây xanh trên mỗi người dân tại các đô thị của Việt Nam hiện đang ở mức rất thấp, chỉ từ 2-3m2/người. Con số này còn cách rất xa so với chỉ tiêu xanh tối thiểu của Liên Hợp Quốc là 10m2 và tiêu chuẩn của các thành phố hiện đại trên thế giới là 20-25m2/người. Việc trồng và bảo vệ cây xanh, bao gồm cả các loại cây trang trí như cây chuối kiển [https://thuysinh24h.com/cay-chuoi-kien/], cần được thực hiện một cách đồng bộ và đúng mức hơn để cải thiện chất lượng sống và chống lại biến đổi khí hậu khắc nghiệt.
I. Cây Xanh Là Lá Phổi Xanh Của Trái Đất: Giảm Ô Nhiễm Môi Trường
Cây xanh đóng vai trò là nguồn cung cấp sự sống chủ yếu thông qua quá trình quang hợp. Hành động trồng cây xanh giúp tạo ra một lượng lớn khí oxy (O2) phục vụ cho quá trình hô hấp của con người và động vật. Trung bình, một cây xanh có thể cung cấp đủ lượng oxy cần thiết cho 4 người.
Đồng thời, cây cũng hấp thụ một lượng đáng kể các khí độc hại và bụi bẩn từ môi trường. Cây xanh hấp thụ CO2, amoniac, SO2, Nox, và các chất dạng hạt lơ lửng, giúp không khí trở nên trong lành hơn.
Theo Hội Môi trường Xây dựng Việt Nam, một cây xanh có tán rộng và lớn có khả năng cản được 10 – 30 kg bụi, qua đó giảm nồng độ bụi thổi qua từ 20% – 60%. Khả năng này càng được phát huy khi chúng ta trồng chậu cây kim tiền để bàn [https://thuysinh24h.com/chau-cay-kim-tien-de-ban/] hoặc các loại cây cảnh trong nhà để thanh lọc không khí trong không gian sống.
Cây xanh còn có khả năng chuyển hóa và hấp thụ các chất độc hại khác như Anhydrid, Sunfua, Fuo, Amoniac trong quá trình quang hợp. Đặc biệt, cây xanh sản xuất các ion âm, giúp hấp thụ các chất dạng hạt lơ lửng và thanh lọc không khí, cũng như chuyển hóa nhiều chất độc hại trong đất và nguồn nước.
Thiếu hụt cây xanh ở đô thị Việt Nam cần được cải thiện
Cây xanh đóng vai trò như lá phổi lọc không khí khỏi khói bụi và khí độc
II. Vai Trò Chủ Chốt Trong Điều Hòa Nước và Chống Xói Mòn Đất
Hệ thống rễ của cây có khả năng thấm hút và giữ nước rất tốt. Trong mùa mưa bão, rễ cây giúp giữ nước, cản trở quá trình chảy xiết của dòng nước và sức gió, từ đó hạn chế tối đa tình trạng bão, lũ lụt, xói mòn và sạt lở đất.
Hệ thống rễ cây đâm sâu giúp đất trở nên tơi, xốp hơn. Điều này cho phép nước mưa thẩm thấu nhanh hơn vào đất, góp phần giảm tình trạng ngập úng tại các khu vực đô thị.
Hệ thống rễ cây giúp giữ đất, ngăn ngừa lũ lụt và xói mòn
Nhờ khả năng tạo ra khoảng trống trong đất, hệ rễ cây còn góp phần dự trữ mạch nước ngầm cho mùa khô. Cùng với tán lá rộng lớn của các loại cây như cay van nien [https://thuysinh24h.com/cay-van-nien/], cây xanh giúp điều tiết nhiệt độ, giảm sự bốc hơi nước và cải thiện tình trạng hạn hán ở nhiều nơi.
III. Giảm Nhiệt Đô Thị và Tiết Kiệm Năng Lượng
Cây xanh có vai trò quan trọng trong việc làm dịu nhiệt độ tại các khu vực đô thị. Trồng cây xanh tạo ra bóng mát, ngăn chặn trực tiếp ánh nắng mặt trời và hạn chế tác hại của bức xạ mặt trời. Tán cây đủ lớn có tác dụng che nắng, bảo vệ các bề mặt phía dưới không bị hấp thụ bức xạ, nhờ đó không tỏa nhiệt trở lại môi trường. Trung bình, cây có thể ngăn chặn tới 80% lượng bức xạ mặt trời truyền tới mặt đất.
Ngoài ra, quá trình quang hợp của lá cây sử dụng ánh sáng mặt trời và hấp thụ khí thải, bụi bẩn, cũng như nhiệt lượng tỏa ra từ các phương tiện giao thông, nhà máy và con người, giúp giảm nhiệt độ không khí xung quanh. Việc trồng cây xanh xung quanh các công trình như bố trí chuối cảnh trong nhà [https://thuysinh24h.com/chuoi-canh-trong-nha/] đúng cách cũng giúp tiết kiệm năng lượng. Theo nghiên cứu, nếu trồng khoảng 3 cây xanh quanh một ngôi nhà, chúng ta có thể cắt giảm tới 50% nhu cầu sử dụng điều hòa.
Tán cây xanh tạo bóng mát, làm dịu không khí và giảm nhiệt độ đô thị
IV. Cân Bằng Hệ Sinh Học và Bảo Tồn Đa Dạng Sinh Học
Hiện tượng chặt phá rừng trái phép và thiên tai đã làm diện tích rừng ngày càng thu hẹp, khiến nhiều động vật hoang dã mất môi trường sống và nguồn thức ăn.
Trồng cây gây rừng không chỉ là cách bảo vệ môi trường, chống lại thiên tai mà còn là phương pháp duy trì sự sống cho các sinh vật trong rừng, góp phần giảm thiểu nguy cơ tuyệt chủng của các loài động vật. Việc này cải thiện sự cân bằng hệ thống sinh học và ổn định cuộc sống con người khỏi sự xáo trộn do động vật di cư.
Bên cạnh đó, việc bảo tồn cây xanh, đặc biệt là cây cổ thụ tại các địa phương, giúp bảo tồn nguồn gen thực vật, làm phong phú sự đa dạng sinh học của vùng miền. Việc tìm hiểu cay kim tien tieng anh la gi [https://thuysinh24h.com/cay-kim-tien-tieng-anh-la-gi/] hay bất kỳ loại cây nào khác cũng là một phần của sự quan tâm đến đa dạng thực vật.
Việc trồng và bảo vệ cây xanh không chỉ mang lại 4 lợi ích thiết yếu như đã nêu (giảm ô nhiễm, giữ nước, giảm nhiệt, cân bằng sinh học) mà còn là trách nhiệm chung của toàn xã hội trong việc bảo tồn hành tinh. Trồng cây xanh chính là hành động đơn giản nhưng có ý nghĩa lớn lao nhất để cải thiện chất lượng môi trường sống, bảo vệ sức khỏe và góp phần xây dựng một tương lai bền vững hơn. Mỗi người chúng ta hãy bắt đầu từ việc trồng thêm một cây xanh, dù là trong chậu cảnh hay ngoài công viên, để đóng góp vào việc bảo vệ “lá phổi xanh” của Trái Đất.
Tài liệu tham khảo
- Cục Hạ tầng kỹ thuật (Bộ Xây dựng) – Số liệu về tỷ lệ cây xanh đô thị Việt Nam.
- Liên hợp quốc – Tiêu chuẩn tối thiểu về cây xanh trên đầu người.
- Hội Môi trường Xây dựng Việt Nam – Nghiên cứu về khả năng cản bụi của cây xanh.
- Nghiên cứu khoa học về vai trò của cây xanh trong điều hòa nhiệt độ và tiết kiệm năng lượng.