Mỗi dịp Tết Nguyên Đán, bên cạnh cành Đào phương Bắc hay Mai vàng phương Nam, cây Quất cảnh là một biểu tượng không thể thiếu trong mỗi gia đình Việt. Cây Quất, với sắc lá xanh tươi và những chùm quả vàng óng, không chỉ là vật trang trí sinh động mà còn chứa đựng ý nghĩa cây quất ngày Tết sâu sắc về mặt văn hóa, phong thủy, và là lời chúc cho một năm mới an khang thịnh vượng. Việc lựa chọn một cây quất đẹp để chưng trong nhà, cạnh những [bể cá đẹp] lấp lánh, đã trở thành một phong tục truyền thống, mang theo ước vọng về may mắn, tài lộc và sự sum vầy.
I. Truyền Thuyết Ly Kỳ Về Cây Quất Ngày Tết
Tương truyền rằng, từ thời xa xưa, tại một ngôi làng nọ có ba người bạn thân thiết: Quân thích võ nghệ, Mộc yêu thiên nhiên, và Thư đam mê văn thơ. Trong đó, Quân là người có hoàn cảnh khó khăn, lại bị câm điếc từ nhỏ, nhưng nhờ tài võ thuật xuất chúng nên được gọi là “Quất roi”.
Khi đất nước bị giặc ngoại xâm, Quất roi đã xung phong ra trận và giao đấu với kẻ thù suốt ba ngày đêm, cuối cùng giành được chiến thắng. Sau khi trở về, Quất roi được nhà vua ban thưởng một giống cây quý và dặn dò: “Nếu muốn sung túc phú quý, hãy hái quả xuống; nếu muốn xua đuổi tai ương, hãy bẻ cành mà trồng xuống đất”.
Năm sau, ngôi làng của Quất roi gặp phải trận tuyết phủ kín, trời lạnh giá khiến cây cối và muôn vật đều lâm vào cảnh lầm than. Nhớ lời vua dặn, Quất roi liền bẻ cành của cây thần và đem trồng ở nhiều nơi. Quả nhiên, thời tiết dần quang đãng, lạnh giá tan đi, cây cối cùng muôn sinh vật như được hồi sinh và phát triển mạnh mẽ. Từ đó, người dân cứ mỗi độ xuân về lại trồng giống cây này trước nhà để cầu bình an, phú quý và tưởng nhớ đến Quất roi, đặt tên cho nó là cây Quất.
Cây quất không chỉ làm cảnh mà còn có một câu chuyện rất thú vị
II. Ý Nghĩa Phong Thủy Sâu Sắc Của Cây Quất Chưng Tết
Cây quất được người dân lựa chọn để trang trí vào dịp Tết không chỉ vì vẻ ngoài đẹp mắt mà còn vì những giá trị phong thủy sâu sắc.
1. Biểu Tượng Cát Tường và Sự Trù Phú
Trong âm Hán Việt, âm của từ “quất” gần giống với âm của từ “cát” trong “cát tường”, mang ý nghĩa gặp nhiều may mắn và phước lành. Cây quất lá xanh tốt, sai quả, quả vàng đều thể hiện sự trù phú, hứa hẹn một năm mới bội thu, làm ăn phát đạt, dồi dào sức sống.
Chính vì vậy, chưng cây quất là cách gia chủ gửi gắm hy vọng về niềm vui, lộc phát và may mắn trong cả năm cho gia đình. Giống như việc chăm sóc [cây sống dưới nước] trong bể cá, việc chăm sóc cây quất cũng đòi hỏi sự tỉ mỉ để cây luôn tươi tốt, tượng trưng cho sinh khí dồi dào.
2. Sự Hội Tụ Của Ngũ Hành
Các chuyên gia phong thủy nhận định rằng, quất cảnh chưng Tết là một trong số ít loài cây hội tụ đầy đủ yếu tố Ngũ Hành:
- Kim (Hoa màu trắng) sinh Thủy (Lá xanh đậm).
- Thủy sinh Mộc (Thân cây).
- Mộc sinh Hỏa (Quả chín màu cam).
- Hỏa sinh Thổ (Đất trong chậu).
- Thổ sinh Kim (Hoa màu trắng).
Chính sự luân chuyển và cân bằng của Ngũ Hành này mà khi trưng quất, những điều tốt đẹp và cát khí lớn lao được cho là sẽ kéo đến với gia chủ suốt quanh năm. Dù là [cây cọ nhật] hay cây quất, việc chọn cây hợp phong thủy đều rất quan trọng.
Cây quất mang đủ các yếu tố ngũ hành: Kim, Thủy, Thổ, Hỏa, Mộc
3. Dấu Hiệu Của Tài Lộc và Sự Sum Vầy
Những cây quất trĩu quả là hiện thân của tài lộc và sự thành đạt trong công danh sự nghiệp. Quả càng sai và to thì tài lộc được tin là càng nhiều.
Ngoài ra, cành quất trĩu quả trong quan niệm dân gian còn là biểu tượng cho sức khỏe, bình an, trường thọ, may mắn trong tình duyên và thể hiện sự sum vầy của nhiều thế hệ trong gia đình. Cây quất có gốc to, thân ngắn chẻ làm nhiều nhánh nhỏ cũng chính là hình ảnh biểu trưng cho sự đoàn viên.
III. Tiêu Chuẩn Chọn Cây Quất Đẹp Đón Lộc
Để chọn được một cây quất cảnh đẹp, mang lại nhiều may mắn cho gia đình, người mua thường dựa vào tiêu chí “Tứ Quý”:
- Quả vàng: Biểu trưng cho sự sung túc, giàu sang.
- Quả xanh: Tượng trưng cho sự sinh sôi, nảy nở, hy vọng.
- Lộc chồi (Lá non): Đại diện cho sinh khí, sự phát triển.
- Nụ trắng (Hoa): Biểu thị cho sự thuần khiết, khởi đầu mới.
Một cây quất lý tưởng thường có dáng tròn hoặc hình tháp, gốc to, thân ngắn chia thành nhiều nhánh, thể hiện sự sum vầy. Nếu may mắn chọn được cây có cả quả chín, quả xanh và còn lộc non, đây là dấu hiệu của sự đầy đủ, thành công và may mắn kéo dài. Trong kinh doanh, đặt cây quất ở văn phòng hoặc cửa hàng được cho là sẽ đem lại cát khí lớn lao, sự đầu tư sáng suốt và thu được nhiều tài lộc. Việc sử dụng [máy bơm mini] để tưới tắm cho cây quất cảnh cũng thể hiện sự chăm chút, chu toàn của gia chủ.
Cây quất thế có hình dáng của Rồng
Kết Luận
Cây quất ngày Tết không chỉ là một nét văn hóa truyền thống đẹp đẽ mà còn là một biểu tượng phong thủy mạnh mẽ. Từ truyền thuyết về lòng dũng cảm và sự hy sinh đến ý nghĩa về Ngũ Hành cân bằng và sự trù phú, mỗi chùm quả vàng, lá xanh trên cây quất đều mang theo ước nguyện về một năm mới an khang, thịnh vượng, dồi dào sức khỏe. Hãy chọn cho gia đình mình một cây quất “Tứ Quý” để đón trọn vẹn niềm vui và tài lộc đầu xuân.
Cây quất thể hiện sự trù phú, dồi dào sức khỏe
Tài liệu tham khảo:
- Thông tin về ý nghĩa văn hóa và phong thủy của cây quất ngày Tết (Tổng hợp từ bài viết gốc).